YSK Başkanı Akkaya: Bir cumhurbaşkanı adayı, cezası kesinleşirse seçilse bile mazbata alamaz

2 yıl 7 ay 15 gün hapis cezası ve siyasi yasak kararı hükmedilen İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun cumhurbaşkanı adaylığı ile ilgili ihtimaller hakkında konuşan YSK Başkanı Muharrem Akkaya, "Cezası kesinleşirse seçime girer ama kazansa bile mazbatası verilmez" ifadelerini kullandı.

HaberTürk yazarı Kübra Par, Yüksek Seçim Kurulu Başkanı Muharrem Akkaya'ya, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun cumhurbaşkanı adaylığına ilişkin ihtimalleri sordu.

Konu hakkında açıklamalarda bulunan YSK Başkanı Akkaya, sorduğu sorulara ilişkin Par, "İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu şu an için muhalefetin doğal adayı gibi görünüyor. İYİ Parti Lideri Meral Akşener’in, muhalefet seçmeninin de desteğini alarak bu konuda ağırlığını koyacağı anlaşılıyor. Fakat ortada büyük bir mesele var. İmamoğlu hakkında verilen ceza istinaftan döner mi yoksa onaylanarak bir siyasi yasağa dönüşür mü? Daha önemlisi bu süreç ne kadar sürer? Bir yıl mı? 6 ay mı? Yoksa 2-3 ay mı? Ya İmamoğlu ortak aday gösterildikten ve seçim tarihi resmen açıklandıktan sonra ceza alırsa ne olur? Muhalefet adaysız mı kalır? Yerine başka bir ismi aday gösterebilirler mi? Erdoğan’ın tek başına seçime girmesi durumunda ne olur? Yüksek Seçim Kurulu bu durumda neye hükmeder? İşin hukuki boyutunu en üst karar merciine yani YSK Başkanı Muharrem Akkaya’ya sordum.” ifadelerini kullandı.

Par’ın “Merhaba Muharrem Bey. Malum Ekrem İmamoğlu ile ilgili bir mahkeme kararı ve yargı süreci var. Aday olacak mı bilmiyoruz ama ben genel prensipleri sorayım. Bir cumhurbaşkanı adayı, seçim takvimi açıklandıktan ve adaylığı YSK tarafından resmen kabul edildikten sonra siyasi yasaklı hale gelirse adaylığı düşer mi? Öyle bir durumda onu aday gösteren parti veya partiler yerine farklı bir ismi aday gösterebilir mi?” sorusu üzerine Akkaya, “YSK Başkanı Muharrem Akkaya: Yaşanacak süreçlere bağlı Kübra Hanım. Adaylık süreci kesinleşmeden cezası kesinleşirse yerine başka bir aday gösterebilirler. Fakat kesinleştikten sonra listeye dokunmamız mümkün değil. Seçime girer ama kazansa bile mazbatası verilmez.” yanıtını verdi.

 “Adayken ceza alırsa adaylığı düşmez mi?” sorusuna, Akkaya, “Hayır adaylığı düşmez, isterse yarışabilir ama seçilmesi durumunda mazbatası verilmez. Bunun yaşanmış örnekleri de var. Mesela en son Ceylanpınar Belediye Başkanı 2019’da seçilmişti ama seçildikten sonra hakkında yargı kararı olduğu için mazbatasını iptal ettik. Muhtarlık seçimlerinde de bu sıklıkla yaşanabiliyor.” cevabını verdi.

“Peki o durumda seçimi kim kazanıyor?” sorusu üzerine Akkaya, “İkinci en çok oyu alana mazbata veriyoruz.” dedi.

“Diyelim sadece iki cumhurbaşkanı adayı yarışıyor. Biriyle ilgili siyasi yasak kararı çıkarsa ve o kişi yarıştan çekildiğini açıklarsa kalan aday tek başına yarışabilir mi?” sorusu üzerine, Akkaya, “Evet, o durumda tek adayla referandum şeklinde yapıyoruz. Tek aday da olsa yine en az yüzde 50+1 oy alması gerekiyor. Kanunda özellikle ikinci tur için bu açıkça yazılmış, "Tek aday kalırsa referandum şeklinde yapılır" diye…” ifadelerini kullanıldı

“İlk turda yaşanırsa?” sorusu üzerine Akkaya, “Tabii yine aynı şekilde 50+1’i alması gerekir.” yanıtını verdi.

“Yani örneğin Erdoğan tek başına kalırsa “Cumhurbaşkanı olmasına ‘Evet’ mi yoksa ‘Hayır’ mı referandumuna dönüşüyor. Peki yüzde 50+1’i yakalayamazsa ne oluyor?” sorusuna Akkaya, “Durumda seçilemez. Yeni bir süreç başlar.” dedi.

“Daha iyi anlaşılsın diye soracağım. Resmen adayken ceza alan kişinin adaylıktan çekilme hakkı var değil mi?” sorusuna Akkaya, Tabii çekilebilir. Tamamen iradi bir durum. İsterse yarışabilir ama seçilirse mazbata alamaz.” cevabını verdi.

“Mahkeme kararı seçim sonrası kesinleşirse ne olur? Diyelim hakkında yargı süreci devam eden aday seçildi, cumhurbaşkanı olarak yemin edip göreve başladı ve 2 ay sonra siyasi yasak kararı kesinleşti, o durumda ne olur?” sorusuna ise Akkaya “Öncelikle o durumda olay bizden yani YSK’dan çıkmış oluyor. Karar mercii TBMM’dir. Fakat Cumhurbaşkanlığı dokunulmazlığı ve sorumsuzluğu olduğu için etkilenmez, dönem sonuna bırakılır. Milletvekillerinin de çok başına geliyor biliyorsunuz. Anayasa’daki istisnai hükümler dışında milletvekilliği düşmüyor.” ifadelerini kullandı.