Sıcak Hava, Gıda Zehirlenmesi Riskini Artırıyor
Havaların ısınmasıyla birlikte dikkatleri gıda zehirlenmesine çeken uzmanlar, vatandaşları uyardı.
Havaların ısınmasıyla birlikte dikkatleri gıda zehirlenmesine çeken uzmanlar, vatandaşları uyardı.
Uludağ Üniversitesi Veteriner Fakültesi Gıda Hijyenik ve Teknolojisi Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Tayar ise yaz aylarında geçirilen enfeksiyon rahatsızlıklarının ana nedeninin gıda zehirlenmesi olduğunu belirtti.
Tayar, "Rutubet, besin, sıcaklık ve zaman şartları bir araya geldiği zaman mikroorganizmalar rahatlıkla üreyebilir. Mikroorganizmaların fazla olması enfeksiyon ve hastalık riskini artırıyor. Gıda zehirlenmelerinin sıcak hava nedeniyle sadece yaz aylarında olabileceğini düşünmek hatadır. Gıda zehirlenmeleri genellikle hafif ve kısa süren hastalıklar olsa da gıda ve kişiye özel etkenler dikkate alındığı zaman daha ağır geçirilebildiği gibi ölümcül sonuçlarda doğurabilir. Gıda zehirlenmesine herkesin yakalanma riski vardır. Ancak hamileler, yaşlılar, bağışıklık sistemi zayıf olanlar, bebekler ve çocuklar daha fazla risk altındadır.
Gıda Zehirlenmesinden Korunmanın Yolları
Gıda zehirlenmelerine karşı birçok tedbir alınabileceğini belirten Prof. Dr. Mustafa Tayar, "Gıda zehirlenmesi belirtileri taşıyanlar, kesinlikle başkaları için yiyecek hazırlamamalıdır. Tuvaletten sonra, çocukların bezi değiştirildikten sonra, yemeklerden ve yiyecek hazırlamadan önce eller, sabun ve akar su ile en az 15 saniye iyice yıkanarak temiz havlu ile iyice kurulanmalıdır. Gıda maddeleri satın almadan önce etiketi okunarak üretim ve son kullanma tarihi ile saklama koşulları hakkında bilgi edinilmelidir. Alışveriş yaparken en son soğuk gıdalar alınmalıdır. Soğuk gıdalar alındığı zaman eve en kısa sürede dönülerek buzdolabına yerleştirilmelidir. Donmuş gıdalar tüketileceği zaman buzdolabında ya da mikrodalga fırında çözülmelidir. Çiğ yiyecekler, uzun süre oda sıcaklığına maruz kalırsa hızla üreyen bakteriler, zehirlenmelere neden olabilir. Et, doğru şekilde çözülüp pişirilirse zararlı bakterilerde ölmüş olur. Ayrıca çiğ ve tüketime hazır gıdalar, ayrı kesme tahtaları kullanılarak kesilmelidir. Aynı kesme tahtasını kullanma mecburiyeti varsa her seferinde sıcak ve sabunlu su ile yıkandıktan sonra kullanılmalıdır. Diğer gıdaların, çiğ et suları ile temas etmesi engellenmelidir. Kaynağı bilinmeyen su içilmemelidir. Böyle bir mecburiyet varsa da mutlaka kaynatıldıktan sonra içilmelidir. Merkez sıcaklığın 75 derecenin altında piştiği gıdalar, mikroorganizma üremeye elverişlidir. Piştikten sonra hemen tüketilmeyecek yiyecekler, oda sıcaklığında 2 saatten fazla tutulmamalıdır. Hava aşırı sıcak ise bu süre 1 saate düşürülmelidir. Pişmiş yiyecekler, tek bir kez ısıtılmalıdır. Bu nedenle yemekler, yenecek kadar ısıtılmalıdır. Çiğ tüketilmesi gereken meyve sebzeler, en az 15 dakika sirkeli suda bekletilmeli ve bol su ile yıkandıktan sonra tüketilmelidir. Çiğ ve pişmiş gıdalar, muhafaza edilirken birbiri ile kesinlikle temas etmemelidir. Mutfakta mikropları en iyi taşıyan araçlar, bez ve süngerlerdir. Bu nedenle her kullanımdan sonra çamaşır suyu ile işlem görmeli ve kesinlikle ıslak bırakılmamalıdır. Kalitesinden ve güvenliğinden şüphelenilen yiyecekler tüketilmeden atılmalıdır." dedi.
Gıda Zehirlenmelerinde Yapılması Gerekenler
Prof. Tayar, "Gıda zehirlenmelerinin etkisi genellikle 24 ile 48 saat arasında sürmektedir. Ancak bazı gıda zehirlenmelerinin ölümcül etkisi olabileceği düşünülerek hafife alınmamalıdır. Kusma ve ishal gibi şikayetler başladıktan sonra bulantı ve ishal önleyici ilaçlar kesinlikle alınmamalıdır. Çünkü bu tür belirtiler ile vücut toksinlere karşı tepki verir. Ayrıca ishal ve bulantının artması şüphesiyle bir şey yiyip içmemek hata olur. Dinlenme ve bol sıvı tüketimi ishalin en iyi tedavisidir. Yoğurt, haşlanmış pirinç veya pirinç lapası, yağsız yayla çorbası ve haşlanmış patates tüketilmesi ishale karşı alınan doğal tedbirlerdir. İncir, kayısı, erik, karpuz, üzüm, çiğ sebze ve posalı gıdalar ise bağırsak hareketlerini artırdığından dolayı kesinlikle tüketilmemelidir. Gıda zehirlenmesinin belirtileri hafifleyeceği yerde daha da şiddetleniyorsa, yetişkinlerde 5 ve çocuklarda 2 günden fazla devam eden ishal varsa, dışkıda kan görülürse vakit kaybetmeden hastaneye müracaat edilmelidir." şeklinde açıklamalarda bulundu.