Hastanelerdeki Sorumsuzluk Yaşamları Karartıyor
Sağlık Bakanlığı tarafından tek kullanımlık tıbbi aletlerin sterilize edilse dahi kullanılmaması gerektiği yönündeki uyarısı çoğu hastane tarafından dikkate alınmayınca yaşamlar kararıyor. Tek kullanımlık aletlerin defalarca kullanılması neticesinde yetersiz hale gelen tıbbi cihazlar hasta kayıplarına neden oluyor.
Sağlık Bakanlığı tarafından tek kullanımlık tıbbi aletlerin sterilize edilse dahi kullanılmaması gerektiği yönündeki uyarısı çoğu hastane tarafından dikkate alınmayınca yaşamlar kararıyor. Tek kullanımlık aletlerin defalarca kullanılması neticesinde yetersiz hale gelen tıbbi cihazlar hasta kayıplarına neden oluyor.
Tıp Teknolojileri Üreticileri Derneği Başkanı ve Araştırmacı Özgür Tomruk, "Kamu, üniversite ve özel hastanelerin çoğu, tek sefer kullanılması gereken cerrahi aletleri defalarca kullanıyor. Bundaki en büyük iki etken hastanelerdeki stokların yeterli olmaması ve hastanelerin içerisinde bulundukları zorlu ekonomik koşullardır. Doktorlar ise yanlış olduğunu biliyoruz ama ekonomik gerekçelerin kendilerini bunu yapmaya ittiğini söylüyor. Ama tek sefer kullanılması gereken tıbbi cihazların çok fazla hasta üzerinde kullanılması neticesinde bulaşan enfeksiyonların ve gelişen komplikasyonların maliyeti ile ilgili araştırma yapılmadığı için bu husus ile ilgili bilgi mevcut değil. Birden fazla kullanıma sahip tıbbi cihazlar, sterilize edilme özelliğine sahiptir. Tek kullanıma sahip tıbbi cihazlar ise sterilize edilse dahi önceki hastaların eti, kanı ve dokusu tıbbi alet de kalıyor." dedi.
Hasta Kayıpları Yaşanıyor
Tek kullanımlık tıbbi cihazların defalarca kullanılması durumunda fonksiyon kaybı meydana geldiğini belirten Tomruk, "Mesela stapler isimli cerrahi alet, dokuyu keserken aynı zamanda zımba atarak kanamayı engelliyor. Tek sefer kullanım özelliğine sahip olan bu tıbbi cihaz, başka bir hastada kullanıldığı için akciğerde kilitlenmiş. Cerrahları, aleti açabilmek için 20 dakika çabalamışlar. Başka bir hastanede ise dikiş atamayan stapler nedeniyle hasta kanamadan yaşamını yitirdi. Hasta tahlil için kan verirken enjeksiyon yanında açılmazsa itiraz ediyor. Ancak cerrahi müdahalede narkoz altında olduğu için böyle bir şansa sahip değil." şeklinde konuştu.
Fıtık Yamasını Dahi İki Hastada Kullanıyorlar
Stapler ve trokar gibi laparoskopide kullanılan tıbbi cihazlar ile anjiyografi kataterleri defalarca kullanılan aletlerin başında geliyor. Kamu, üniversite ve hatta A grubunda yer alan özel hastanelerin dahi istisnalar haricinde bu tıbbi cihazları defalarca kullandığına dikkat çeken Tomruk, "Fıtık ameliyatlarında sterilizasyonun bozulduğu bilindiği halde hastaya takılan yama ortadan ikiye bölünerek diğer yarısı başka bir hastada kullanılıyor. Ameliyat esnasında eldiven kirlense dahi değiştirme yasağı koyan hastaneler var. Bu durumların risklerine yönelik doktor ve hemşirelerle toplantılar düzenledik. Ancak davranış değişikliği çok az hastanede gerçekleşti. Sağlık Uygulama Tebliği (SUT) üzerinde son 10 yılda sadece küçük değişiklikler yapıldı. 2007 yılında 500 lira ödenen bir işlem için bugünde aynı ücret ödeniyor. Hastanelerin ise masrafları sürekli artıyor. Doktor, anestezi ve oda ücreti dahil edilmediği halde kullanılan aletlerin toplam ücreti dahi SUT tarafından ödenen ücretten fazla tutuyor." dedi.
Üretildiği Ülkede Onay Alamasa da Ülkemizde Kullanılıyor
Tek kullanımlık cerrahi aletler, ameliyatlarda defalarca kullanılmasına rağmen her seferinde yeniymiş gibi fatura edildiğini vurgulayan Tomruk, "Hastaneler, tıbbi cihaza bir kez para ödese dahi aynı ürün SGK'ya ve hastalara 5 kez fatura ediliyor. Tıbbi cihazlarda Sağlık Bakanlığı tarafından Ürün Takip Sistemine (ÜTS) alındı. Aynı ilaçlar gibi tıbbi cihazların takibi de barkod sistemi ile yapılacak. Böylelikle aynı tıbbi ürün defalarca SGK'ya ve hastalara fatura edilemeyecek. Üretildikleri ülkelerde rağbet görmeyen ürünler, ülkemizdeki hastanelerde kullanılabiliyor. Çin menşeli ürün Çin'de onay alamasa da CE belgesi ile ülkemizde satılabiliyor. Hastaların bacaklarında kırılan çiviler, paslanan diz implantları olduğu için düzeltme ameliyatlarında artış gözlenmektedir." şeklinde konuştu.
Cerrahpaşa Uyardı
Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Cerrahi Tıp Bilimleri Bölüm Başkanı Prof. Dr. Gökhan İpek tarafından genel cerrahi ana bilim dalına gönderilen yazıda tek kullanım özelliğine sahip bazı cerrahi aletlerin sterilize edilerek mükerrer kez kullanıldığı belirtilip uyarıda bulunuldu. Prof. Dr. İpek, "Bu tip tıbbi aletlerin mükerrer kez kullanılması neticesinde hastalarda çapraz enfeksiyonların ve kanama riskinin yükselme ihtimali olduğundan dolayı tedavi maliyetlerinde de artış olacaktır. Bu tıbbi cihazları bir kez kullanabilmek için stokta alet ve malzeme bulundurmak gerekiyor. Ancak bu aletlerin toptan alımı hastanelerin ekonomisini zorluyor. Bu hususta en büyük sıkıntıyı ise üniversite hastaneleri yaşıyor." dedi.
SUT, Bin 54 TL'ye 720 TL Ödüyor
SUT tarafından hastanelere ödenen paket ücretler, ameliyatta kullanılan malzemelerin bir kaçının toplam maliyetini dahi karşılamıyor. Safra kesesinin kapalı ameliyat ile çıkarılmasında SUT tarafından ödenen ücret 720 TL iken kullanılan malzemelerin toplamı bin 54 TL tutuyor.