Dijital Reklamcılık ve Püf Noktaları
Dijital reklamlar klasik reklamcılığı nasıl etkiliyor? İnternette para harcamadan reklam yapmak mümkün mü? Google'da artık yükselmek neden daha zor? Sosyal medya ve e-ticaret ile ilgili püf noktaları neler? Antalya'da bulunan Apelsin Reklam Ajansı'nın kurucusu Orkun Okur ile yaptığımız röportajda bu sorulara yanıt aradık…
Reklam dünyası nasıl değişiyor, nereye doğru gidiyor? Bununla ilgili biraz ön bilgi verebilir misiniz? Dünyada olduğu gibi ülkemizde de dijital reklamlar klasik reklam araçlarının-yöntemlerinin önüne geçmeye başladı. Bunun birçok sebebi var. Reklam verenler artık hedef kitlesini belirleyebildiği ve geri dönüşlerini ölçümleyebildiği reklam araçlarını tercih ediyor. Bu da dijital reklam platformlarının en önemli özelliği zaten. Maliyetleri açısından da dijital reklamların daha avantajlı olduğunu söyleyebiliriz. İnterneti domine eden platformların bu hizmeti belirledikleri kuralların dışına çıkmadan, adil bir şekilde sunmaları da reklam verenlere ve reklam ajanslarına güven veriyor. Dijital reklamlara olan bu eğilim klasik reklam araçları için üretim veya kiralama yapan sektörleri nasıl etkiliyor? Kötü etkiliyor. Örneğin internet, gazete tirajlarını ve gazete gelirlerini %50 oranında azalttı. Matbaaya olan ilgi azaldı. Birinci ve ikinci dünya ülkelerinin bürokratik işlemleri dijital ortama taşıması ve kağıt evrak tüketimini minimuma indirmeye başlamasıyla matbaa sektörü kısa vadede oldukça küçülecek. Orta vadede açık hava reklamcılığına olan ilginin azalmasıyla birlikte ihale bedellerinin ve dolayısıyla kiralama bedellerinin de düşeceğini sanıyorum. Televizyon hala önemli bir iletişim aracı ama uzun vadede TV reklamı maliyetlerinin de etkileneceğini düşünüyorum. Peki, internette para harcamadan reklam yapmak mümkün mü? Binlerce, milyonlarca internet kullanıcısında aynı anda paylaşma isteği uyandıracak parlak bir fikriniz ve sunumunuz yoksa bu pek mümkün değil. Artık büyük-küçük her firma finansal gücü dahilinde aylık bir dijital reklam bütçesi ayırmalı. Bu, Google’da sektörüyle alakalı anahtar kelimelerde üst sıralarda çıkan firmalar için de geçerli mi? Bu bir tercih meselesi. Eğer Google üzerinden geri dönüşler sizi tatmin ediyorsa, böyle bir bütçe ayırmayabilirsiniz. Ancak sosyal medya daha görsel bir mecra ve buradaki anlık etkileşimli milyonlarca kullanıcıyı da görmezden gelemezsiniz. Satışlarınızı ve marka değerinizi arttırmak için sosyal medya reklamlarına da yönelmelisiniz. Kaldı ki, Google algoritmalarını ve dolayısıyla sıralamalarını da sürekli değiştiren bir platform. Her zaman üst sıralarda kalacağınızın bir garantisi yok. Google’da web sitelerini kısa sürede ilk sayfaya, ilk sıraya taşıdığını iddia eden firmalar, kişiler vardı. Bunları daha az duyar olduk. Bunun sebebi nedir? Bunun sebebi Google’ın bahsettiğim algoritmalarını sürekli değiştirmesi ve geliştirmesiyle alakalı. Eskiden web sitelerini üst sıralara taşımakla ilgili bazı klasik yöntemler vardı ve bunlar gerçekten işe yarıyordu. Artık işe yaramıyor. Google bir süre önce web sitesi sahiplerine çok net bir mesaj verdi: Bizim algoritmalarımızı çözmeye çalışmakla vakit kaybetmeyin, sizden istediğimiz birkaç şey var, bunları yaparsanız web siteniz yükselir dediler. Bunlar neler? Kullanıcılara içeriğiyle fayda sağlamak, katılımcı olmalarına izin vermek, güncel olmak, cep telefonu ve tablet gibi mobil cihazlarla uyumlu olmak, vb. Google arama motoru web sitelerinin bu özelliklere sahip olup olmadığını kolayca tespit edebiliyor ve artık bu kriterlere göre değerlendirme yapıyor. Bu kriterler de tahmin edebileceğiniz gibi zaman ve emek istiyor. Yani Google’da yükselmek artık uzun vadeli ve ilgi gerektiren bir süreç. Bu durum Google’ın da işine geliyor. Çünkü Google’da yükselemeyen firmalar Google reklamlarına yöneliyor ve Google’ın reklam gelirlerini arttırıyor. Son olarak, sosyal medya reklamları ile ilgili bilmemiz gereken püf noktaları var mı? Sosyal medya ve e-ticaret ile ilgili birçok yabancı araştırma mevcut. Bunlar Türk internet kullanıcılarının davranışlarıyla bire bir örtüşmese de bize bazı temel ipuçları veriyor. Örneğin mobil cihazlardan yapılan alışveriş oranı sürekli artıyor. Akıllı telefonların yaygınlaşmasıyla birlikte orta yaş üzeri insanlar da internet kullanıcısı ve potansiyel müşteri haline geldi. Ancak 25-34 yaş aralığı internetten en çok alışveriş yapan kesim. Kullanıcılar internetten 7/24 alışveriş yapmıyor. En çok tercih edilen saatler hafta içi 12:00-14:00 arası ve Pazar akşamları. Bu istatistiklerden önce yapmanız gereken aslında sektörünüze en uygun sosyal medya platformunu seçmek. Facebook kullanıcı sayısı itibariyle en popüler platform. Ancak B2B, yani bireysel tüketici yerine işletmelere hizmet veren bir firmanın Facebook reklamlarına para harcamak yerine, örneğin LinkedIn gibi sadece iş ağına yönelik bir platformu seçmesi bence daha mantıklı. Mesela dijital ürün üreticileri ve otomotiv sektörü özellikle Youtube reklamlarını tercih ediyor. Hediyelik eşya, antika, kitap-dergi gibi ürünler için de Pinterest ideal bir platform. Aslında her sosyal medya platformunun bir kuruluş amacı ve kullanıcı profili var. Bunlara göre tercih veya tercihler yapmalı. Dijital reklamlarla ilgili bir diğer önemli husus da video-reklamların etkisi. Video-reklamlar yazılardan ve fotoğraflardan çok daha etkili. Bunu bizzat kendi müşterilerimizin dijital reklamlarında da deneyimliyoruz. Video-reklamların bu kadar etkili olmasının sebebi televizyonda olduğu gibi insan beyniyle alakalı teknik bir konu. Beynimize ulaşan verilerin %90’ı görme duyumuzdan geliyor ve beyinde görme işlemi okumaya oranla 60.000 kat daha hızlı gerçekleşiyor. İnternetin hızlanmasıyla da internetten video izlemek TV izlemekten farksız hale geldi. Merak ediyoruz, tıklıyoruz, izliyoruz ve izlediğimiz videodan daha hızlı, daha etkili bilgi alabileceğimizi biliyoruz. İlk birkaç saniyede sıkılırsak veya video ilgimizi çekmezse kapatıyoruz, değiştiriyoruz. Bu sebeple video-reklamların TV reklam spotları gibi 15-30 saniye uzunluğunda, dikkat çekici ve net mesajlarla hazırlanması gerekiyor. Röportaj: Seda Görkemli