Çocuğun Psikolojik ve Sosyal Gelişiminde Ebeveyn Tutumları Etkili midir?

Günümüzde çocukların gerek sosyal, gerekse psikolojik gelişimlerinde anne ve baba tutumlarının büyük etkisinin olduğu yadsınmamaktadır. İnsanın yaşamı boyunca süregelen kişilik gelişiminde temel, çocukluk çağında atılmaktadır. Günümüzde çocukların gerek sosyal, gerekse psikolojik gelişimlerinde anne ve baba tutumlarının büyük etkisinin olduğu yadsınmamaktadır. İnsanın yaşamı boyunca süregelen kişilik gelişiminde temel, çocukluk çağında atılmaktadır.

Günümüzde çocukların gerek sosyal, gerekse psikolojik gelişimlerinde anne ve baba tutumlarının büyük etkisinin olduğu yadsınmamaktadır. İnsanın yaşamı boyunca süregelen kişilik gelişiminde temel, çocukluk çağında atılmaktadır.    Çocuğun, aile içerisindeki konumunun belirlenmesinde ebeveynlerin ve diğer aile bireylerinin çocukla kurduğu etkileşim baş etkendir.    Ebeveynler, Koruyucu Tutum Sergilerse   Aşırı koruyucu tutum sergileyen ebeveynlerin, çocuklarına sürekli müdahale ettiği görülür. Bu tarz tutumlarda çocuğa yeterli sevgi gösterilse de aşırı koruyucu ve verici davranışlar olduğundan çocuğa sürekli bebek gibi muamele yapılır. Ebeveynleri tarafından sen daha çok küçüksün, yapamazsın, beceremezsin gibi engellemelerle karşılaşan çocuk, kendisini tanıyamadığından dolayı yapabileceklerinin farkına varamaz. Bu tür tutumlar, çocukta bağımlı kişiliğe yol açtığı için ileriki yaşlarda sadece kendi sorumluluklarını değil, başkalarının sorumluluklarını da üstlenir ve kurallara nizami şekilde uyan bir kişiliğe bürünürler. Dış denetim çok fazla olduğundan kendi kararlarını kendisi alamaz ya da almakta güçlük çeker. Aşırı koruyucu ebeveynler, çocukları bireyselleşmeye çalıştıkça engel olurlar. Bu engellemeler, daha çok dışarıdaki sorunların abartılması şeklinde olur. Çocuklar, ebeveynlerinin bu engellemeleri karşısında bağımsız bir birey olarak yetişemezler.    Ebeveynler, Aşırı Baskıcı Tutum Sergilerse   Ebeveynler, çocuklarına karşı baskıcı tutum sergiledikleri zaman onlara hakim olduklarını düşünseler de aile içerisindeki itaat kültürü aynı zamanda korku ikliminin de temelini atar. Çocuklar, aşırı baskı ile birlikte katı disipline tabi tutulunca kendilerini kabul etmekte zorluk çekerler. Bu tür aile ortamında yetişen çocuklar, uyumsuz oldukları gibi aile içerisinde tanık oldukları olumsuz davranışları kendi çevresinde de uygulamaya sokmaya çalışır. Ayrıca bu tür aile ortamında yetişen çocuklarda saldırganlık görülme ihtimali oldukça yüksektir. Bu tür aile ortamında yetişen çocuklar, topluma karşı kendi iç dünyalarını yansıtamadıkları için saldırganlık ve karşı çıkma ile topluma kendilerini kabul ettirmeye çalışırlar.    Ebeveynlerin Tutumlarında Tutarsızlık Olursa   Anne ve babanın, çocuğa karşı tutumlarında tutarlılık çok önemlidir. Anne ve baba, çocuğun yetişmesi için aile içerisinde konulan kurallarda tutarsız olurlarsa çocuk, bu tutarsızlığı kendi lehine çevireceği için anne ve baba sürekli karşı karşıya gelebilir.    Kardeşler Arasında Farklı Tutum Olursa   Anne ve baba, çocuklarına karşı farklı tutumlar sergileyerek ayrımcılık yaparlarsa kendisine farklı davranıldığını gören çocuk, belirsizlik içerisinde olur.    Ailede Kutuplaşma Varsa   Aile içerisinde gruplaşmalar ve farklı anlaşmalar oldukça sık yaşanan durumlardandır. Bu kutuplaşmalar, anne ve babanın birlikte hareket ederek çocuğa yüklenmesi ya da tam tersi çocukların birlik olarak anne ve babaya yüklenmesi, bazen de bir çocuğun babadan taraf, diğer çocuğunda anneden taraf olması ile görülebilir. Çocuklardan biri, aile bireylerinin hep beraber yüklendiği şamar oğlanı haline de gelebilir. Bu tür kutuplaşmalar, aile içerisinde güvensizliğe neden olduğundan dolayı çocukta da aileye karşı güvensizlik hissi gelişir.    Ebeveynler, Demokratik Olursa   Ebeveynlerin, aile ortamında demokratik tutum içerisinde olmaları en idealidir. Demokratik tutumda sevgi ve disiplin baş aktördür. Demokratik aile ortamında yetişen çocuklar, temel gereksinimlerini en iyi şekilde karşıladıkları için kendi kendilerini doyurabilirler. Ayrıca sevgi ve disiplin, bu aile ortamında yetişen çocuklarda sağlıklı şekilde gelişir.    Aile içerisinde anne ve babaların sergilediği demokratik tutumlar, çocukların davranışlarının sağlıklı olmasını sağladığı gibi özgüvenleri gelişmiş, kendileriyle ve çevreleriyle barışık, huzurlu, insanlığa karşı sevgi ve saygı dolu bireyler olarak yetişmelerine imkan verir.